รีวิวหนังสือ: ความสำเร็จ ดีใจได้วันเดียว

1. กว่าจะมาเป็น “เจ้าสัว ธนินท์”

นักสู้ตั้งแต่วัยเด็ก

ในหนังสือจะบอกเล่าประวัติคุณธนินท์ตั้งแต่วัยเด็ก โดยพื้นฐานครอบครัวเดิมนั้นต้องบอกว่า คุณธนินท์ไม่ได้เริ่มจาก 0 และออกจะเป็นครอบครัวคนชนชั้นกลางค่อนสูงตั้งแต่แรก เนื่องจาก เดิมทางบ้านก็มีกิจการขายเมล็ดพันธุ์ (ร้านเจียไต๋จึง) อยู่แล้ว และสามารถส่งคุณธนินท์เรียนต่อที่ประเทศจีน และฮ่องกง จนจบชั้นม.ปลายได้ ก่อนที่คุณธนินท์เลือกจะไม่เรียนต่อ แล้วมาช่วยกิจการที่ร้าน ตั้งแต่อายุ 18 ปี

นอกจากนี้คุณธนินท์ยังมีโอกาสไปดูงาน ดูกิจการต่างๆในสหรัฐอเมริกาได้ ซึ่งผมเข้าใจว่าเมื่อ 60 ปี คงมีไม่กี่คนที่จะมีโอกาสได้เดินทางไกลเช่นนี้

ในช่วงวัยเด็กนี้ คุณธนินท์ได้บรรยายว่าตัวเขาเองเป็นเด็กเรียนดี ขยัน คุมตัวเองได้ดี มีระเบียบวินัยแต่เด็ก เพราะต้องใช้ชีวิตช่วยเหลือตัวเองเต็มที่ แต่ก็ไม่ถึงขั้นเอาแต่เรียน ยังมีทำกิจกรรมอื่นๆมากมาย หลากหลาย

เขาสามารถเข้ากับเพื่อนๆได้หมด ไม่เว้นแม้แต่เด็กเกเรในห้อง เพราะเขารู้จักซื้อใจ ให้ใจ ให้เกียรติ ทุกๆคนจึงยอมรับเขา เป็นหัวหน้าห้อง

เราจึงรู้ว่าคุณธนินท์ อยู่เป็น มาตั้งแต่เด็กๆแล้ว

ก้าวหน้า ไม่ยึดติด แสวงหาสิ่งที่ดีที่สุด

คุณธนินท์เป็นคนหัวก้าวหน้า ไม่ยึดติดกับวิธีเดิมๆ ตัวเขานั้นคิดเสมอว่าต้องทำแต่ละอย่างให้ดีที่สุด หาของที่ดีที่สุด ใช้เทคโนโลยีที่ดีที่สุด ดังในกรณีที่เขาเป็นคนแรก ที่เอาระบบวิธีเลี้ยงไก่ เอา Contract farming และเอาพันธุ์ไก่จากสหรัฐอเมริกา มาประยุกต์ใช้กับในประเทศไทย จนประสบความสำเร็จ ในยุคที่ประเทศไทยนั้นยังเลี้ยงไก่กันแบบชาวบ้านๆ ไม่เป็นมาตรฐาน ไม่ได้ใช้เทคโนโลยีอะไรมาช่วยเพิ่มผลผลิต

ความสำเร็จในธุรกิจเลี้ยงไก่นี้เอง ที่นำไปสู่การขยายกิจการต่างๆ จน CP ยิ่งใหญ่มาถึงทุกวันนี้

มองเห็นโอกาส ไม่หยุดเรียนรู้

คุณธนินท์ เป็นคนที่มองหาโอกาสต่างๆ ที่หลายๆคนมักมองไม่เห็น เป็นคนที่มีวิสัยทัศน์เป็นเลิศ เขาให้ Credit กับสิ่งนี้ว่าเกิดการการที่เขาพัฒนาตัวเองสม่าเสมอผ่านการศึกษา และการลงมือปฏิบัติจริง

เมื่อมีข้อมูล ความรู้ ประสบการณ์ในตัวมากขึ้นเรื่อยๆ ความสามารถในการตัดสินใจและไหวพริบในตัวเรา (หรือที่คุณธนินท์เรียว่า Software มนุษย์) ก็จะดียิ่งขึ้นๆ 

7-11 คือหนึ่งในธุรกิจที่เขามองเห็นโอกาส ในขณะที่ฝรั่งยังคิดว่าประเทศไทยยังไม่พร้อม

แต่ที่น่าทึ่งที่สุด  คงเป็นเรื่องที่ว่า CP เป็นบริษัทต่างชาติรายแรก ที่ได้เข้าไปลงทุนในประเทศจีน (หมายเลขใบอนุญาต 0001)

ช่วงที่คุณธนินท์เข้าไปลงทุนในจีนนั้น เขามองว่าเมืองจีนมีปัญหาเรื่อง Logistic อย่างมาก ถนนในเมืองจีนเล็ก คับแคบ ไม่มีรถขนส่ง ต้องใช้แต่รถมอเตอไซ ในขณะที่โรงงานผลิตมอเตอร์ไซด์ของจีนมีอยู่แค่แห่งเดียว ยังไงก็ไม่พอกับความต้องการของชาวบ้าน

เห็นอย่างนี้แล้ว คุณธนินท์จึงลงไปทำธุรกิจเป็น Agent ขายมอเตอร์ไซด์ ซึ่งขายดีมาก ของไม่พอขาย ตอนหลังจึงร่วมทุนกับบริษัทในจีน โดยตั้งบริษัทผลิตรถเสียเอง ไปเอาเทคโนโลยีตกยุคของฮอนด้ามาใช้ ซึ่งยังเหมาะกับการใช้งานของคนจีนในช่วงนั้น ผลคือยิ่วขายดีเป็นเทน้ำเทท่า

แต่ที่น่าเสียดายคือ คุณธนินท์ไม่ได้จริงจังกับธุรกิจนี้มากเท่าที่ควร ทำให้ตอนนี้มอเตอร์ไซที่เข้าผลิตอยู่แค่อันดับ 3 ในจีน ถึงกับบ่นว่าถ้าตั้งใจกับธุรกิจนี้จริงๆ ป่านนี้คงรวยติดอันดับโลกมากกว่านี้อีก (เท่านี้ยังไม่พออีกเรอะ?)

รับมือกับความผิดพลาด

แน่นอน เรื่องราวของคนประสบความสำเร็จระดับโลก จะดำเนินไปไม่ได้หากไม่มีเรื่องความล้มเหลวครั้งใหญ่มาแทรกไว้ ณ ช่วงหนึ่งของชีวิต 

ในกรณีชีวิตของคุณธนินท์นั้น พายุลูกใหญ่มาพร้อมกัน คือ วิกฤติต้มยำกุ้งปี 40 และ การมาของโทรศัพท์มือถือ

ณ ขณะนั้นCP พึ่งลงทุน โครงข่าย Fiber Optic เพื่อขยายขอบข่ายการให้บริเวณการโทรศัพท์บ้าน มีการกู้เงินลงทุนอย่างมหาศาล แต่เจ้าสัวเล็งว่าในระยะยาว มันจะคุ้มค่า

แต่เมื่อเกิดวิกฤติต้มยำกุ้ง ค่าเงินบาทลอยตัว หนี้บริษัทก็เพิ่มเป็น 2 เท่าตัว โอกาสล้มละลายก็เพิ่มขึ้น ตอนนั้นเองที่คุณธนินท์ เลือกที่จะขายกิจการห้างโลตัส แมคโคร และ บางส่วนของ 7-11 เพื่อหาเงินมาใช้หนี้ และเพื่อให้ธุรกิจสื่อสาร การวางเครือข่าย Fiber Optic ยังไปต่อได้ เพราะคิดว่าการลงทุนนี้ จะให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่าในที่สุด

อย่างไรก็ตาม เก่งแค่ไหนก็พลาดได้ เพราะ Technology ใหม่มาแทนที่ Fiber Optic ทำให้มันหมดความสำคัญลง เงินลงทุนนี่ลงไปก็หมดค่า และถูกปิดฉากอย่างสนิท ด้วยการมาของโทรศัพท์มือถือ

ซึ่งในหนังสือ คุณธนินท์ก็ยังนึกเสียดาย ที่ตอนนั้นน่าจะขายหุ้น Telecom Asia ไป เพราะตอนนั้นมันยังมีมูลค่าสูงและถ้าขาย ก็จะเก็บโลตัสไว้ได้

แต่ผิดพลาดแค่ไหน ก็ต้องนอนให้หลับ และเก็บมันไว้เป็นบทเรียน แล้วก้าวเดินต่อไป

ครอบครัวต้องสามัคคี

ทำไม ในวัฒนธรรมการทำธุรกิจแบบกงสีในช่วงเริ่มแรกของ CP คุณธนินท์ซึ่งเป็นลูกชายคนเล็กของตระกูล สามารถขึ้นมาเป็นท่านประธานบริษัทได้

คำตอบในเล่มคือ ครอบครัวต้องสามัคคี ครอบครัวกับธุรกิจนั้นเป็นเรื่องละเอียดอ่อนอย่างมาก โชคดีที่ครอบครัวของคุณธนินท์นั้นสามัคคี พี่ชายของเขาก็เล็งเห็นว่าคุณธนินท์คือคนที่เหมาะสมที่สุดในการขึ้นดำรงตำแหน่งนี้ ทำให้การทำธุรกิจเป็นไปอย่างราบลื่น

นอกจากนี้ คุณธนินท์ยังตั้งกฏเหล็กไว้ 4 ข้อ เพื่อเป็นแนวทางการปรองดองของคนในบ้าน ข้อที่ผมชอบที่สุดคือ “ต้องรู้จักเสียเปรียบ” คุณธนินท์ไม่เคยคิดว่า ตัวเองทำมาก ได้มา100 แล้วตัวเองควรได้ 70 แบ่งให้พี่น้องคนละ 10 แต่คิดเสมอว่าจะทำให้ได้ 400 เพื่อจะได้แบ่งคนละ 100 เท่านี้เขาก็ได้มากกว่า 70 แล้ว

คุณธนินท์ยัง ยึดถือว่า ในธุรกิจที่ประสบความสำเร็จแล้ว ต้องไม่เอาคนในตระกูลเข้ามาทำ เพราะมันจะมีแต่เท่าทุน กับเสียหาย 

คนในตระกูลนั้น ต้องออกไปพิสูจน์ตัวเองก่อนกับธุรกิจอื่นๆที่ยังไม่สำเร็จ หรือที่ตั้งขึ้นมาเอง ถ้าคนนั้นประสบความสำเร็จแล้ว ก็จะเป็นที่ยอมรับ และพร้อมจะกลับมารับช่วงต่อได้

เส้นทาง 60 ปี แม้จะสำเร็จมากมายแค่ไหน แต่ก็ดีใจได้วันเดียว

มาถึงชื่อเรื่องว่า ทำไม ความสำเร็จถึงดีใจได้แค่วันเดียว ?

คุณธนินท์บอกว่า แม้ตนจะอายุ 80 ปีแล้ว แต่ก็จะยังไม่หยุดทำงาน

แม้ขณะนี้ ใครๆก็ต้องบอกว่าเขาประสบความสำเร็จแล้ว แต่เขาก็ยังมองว่า สำเร็จได้ พรุ่งนี้ก็ล้มเหลวได้

วันนี้เราเก่ง พรุ่งนี้ มีคนเก่งกว่า วันข้างหน้ามันอาจล้มเหลวได้ ฉะนั้น มันยังไม่จบ

ทำให้ตนต้องคิดพัฒนาตลอดเวลา เพราะนี่ไม่ใช่ยุคปลาใหญ่กินปลาเล็ก แต่มันได้กลายเป็น ยุคของปลาเร็วกินปลาช้า

คุณธนินท์ จึงไม่เคยฉลอง… เพราะความสำเร็จ ดีใจได้วันเดียว

“พรุ่งนี้ทำงานต่อ”